Gezondheidsweb

Zijn mensen met Asperger vaker hoogbegaafd?

Hoogbegaafdheid kan symptomen van Asperger verlichten, maar handicaps blijven

Het stellen van de diagnose ‘syndroom van Asperger’ is in veel gevallen niet eenvoudig. Vaak gebeurt dat binnen een relatie één van de partners pas op latere leeftijd gaat ‘verdenken’ van aan Asperger te lijden. Dat gebeurt op basis van de vaststelling van ‘bepaalde’ eigenaardigheden in het gedrag.

Die eigenaardigheden waren in de jeugd ook al aanwezig, maar door de ouders niet als dusdanig herkend. Sommige kinderen vertonen vreemde gedragstrekjes, zonder daarom automatisch met Asperger geassocieerd te worden. Op school zijn er echter geen problemen en het diploma wordt vlot behaald. Niets om zich zorgen over te maken, dus. Zoon of dochter blijkt zelfs hoogbegaafd te zijn. Bepaalde afwijkingen in het gedrag worden zodoende door de vingers gezien.

Vooral op het sociale vlak kunnen zich echter problemen stellen. Iemand die lijdt aan het syndroom van Asperger zal zich sociaal moeilijk kunnen ontplooien. Hij of zij heeft geleerd dat vriendenschappen deel uitmaken van het sociaal leven en dat vrienden maken eigenlijk een ‘must’ is. Er worden dus vrienden gemaakt, maar die relaties blijven steeds oppervlakkig, zonder dat van van veel empathie sprake is. Vriendschap wordt eigenlijk ‘gespeeld’, maar gaat nooit erg diep.

Op hun beurt zal de groep van vrienden (die meestal nooit erg uitgebreid is) bepaalde vreemde karaktertrekjes vaststellen. Die worden meestal evenmin als behorende tot het syndroom van Asperger herkend, om de simpele reden dat weinig mensen echt vertrouwd zijn met deze aandoening. De vriendschappen zullen meestal niet lang duren en vaak om één of andere reden voor de buitenwereld onbegrijpelijke reden wegvallen.

Het best functioneren gebeurt nog binnen een bepaalde club, waar vaste afspraken gelden en waar geen improvisatie noodzakelijk is. Degene die lijdt aan het syndroom van Asperger weet waar hij zich aan moet houden, want hij of zij heeft de kans gehad om de regels van de club te leren kennen. Die regels zijn duidelijk bepaald, zodat geen verwarring mogelijk is. Binnen zo’n club kan er dus perfect gefunctioneerd worden.

Ook voor relaties wordt binnen bepaalde afspraken gewerkt. Een mannelijke Asperger zal bijvoorbeeld een relatie aangaan omdat zijn vrouwelijke partner ‘mooi’ is. Dat begrip is echter verwisselbaar, maar uiteraard kan hij moeilijk met elke mooie vrouw een relatie aangaan. De partner zal zich meestal ook niet bewust zijn van de aanwezigheid van Asperger. Bepaalde kleine trekjes die worden vastgesteld, kunnen namelijk als van weinig belang weggewuifd worden. Zo kan stereotiep gedrag een kenmerk van Asperger zijn. Een voorbeeld van steretiep gedrag is bijvoorbeeld het bellen op steeds hetzelfde uur om een afspraak te maken. Vervolgens wordt het telefoongesprek op een eveneens voorafbetaald uur stopgezet. In dit geval is er soms sprake van gesynchroniseerd gedrag.

Hoogbegaafde mensen die aan Asperger lijden kunnen carrière maken, tot ze op een bepaald niveau belanden waar hun aandoening als een zwakte wordt ervaren. Het probleem situeert zich namelijk in de omgang met de collega’s. In een leidinggevende functie – zeker op een hoger niveau – zal de Asperger met zijn beperktheden geconfronteerd worden. Dat kan tot zekere spanningen aanleiding geven.