Gezondheidsweb

Mensen van 60 jaar of ouder moeten op de hoede zijn voor (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD. Deze aandoening treft de ogen, met uiteraard verlies van gezichtsvermogen tot gevolg. Het afnemen van gezichtsscherpte is daarbij een gevolg van het afsterven van kegeltjes in de macula lutea of de gele vlek in het middengedeelte van het netvlies. Vandaar dat de naam van deze kwaal: (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD. Een typisch kenmerk van LMD is dat de patiënt wel aan de buitenkant van zijn ogen ziet. In het middengedeelte blijkt zich echter een soort rechthoek of een vergelijkbaar patroon te vinden dat het gezicht beperkt. 

 

 

Het is dus niet zo dat de LMD-lijder blind wordt. Wel is deze kwaal de meest voorkomende oorzaak van verlies van gezichtsvermogen bij 60+ers in onze contreien. Voor België en Nederland loopt het aantal patiënten in beide gevallen op tot tienduizenden, waarbij zich jaarlijks enkele duizenden nieuwe slachtoffers voegen.

 

De boodschap kan dan ook luid en duidelijk klinken: (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD is een kwaal die nauwgezet in de gaten moet worden gehouden. De inzet is dan ook hoog, niet meer of niet minder dan de kwaliteit van onze oude dag wordt er door bedreigd. Stel u voor dat u als bejaarde geen televisie meer kunt kijken of geen boek meer kunt lezen!

 

 

Er bestaan twee vormen van (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD, te weten de droge en de natte. Bij de droge wordt de gele vlek in het netvlies dunner, met uiteindelijk beschadiging en een gestadige achteruitgang van het gezichtsvermogen tot gevolg.

 

De droge vorm is de meest voorkomende, de natte vorm is zeldzamer. Natte (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD kan zich sneller ontwikkelen dan droge, maar bij tijdige diagnose kan er succesvol ingegrepen worden. Gevolg is dat het gezichtsvermogen kan behouden blijven of zelfs kan verbeterd worden. De technologie staat tegenwoordig voor niets meer.

 

 

Er moet op de eerst plaats een onderscheid worden gemaakt tussen de jonge en de oude vorm van LMD. De eerste vorm is eerder zeldzaam en komt hier dan ook niet ter sprake.

 

De eerste symptomen van LMD uiten zich meestal door het vervagen van kleuren en door een algemene achteruitgang van het gezichtsvermogen in het algemeen. Een beginnend LMD-lijder zal vaststellen dat hij moeilijker en moeilijker kan lezen. De situatie verslechtert geleidelijk aan, om uiteindelijk tot slechtziendheid te leiden. Dit proces kan jaren aanslepen.

 

Bij de natte variant van LMD wordt het beeld in eerste instantie troebel of raakt het vervormd. Uiteindelijk leidt het eveneens tot verminderd gezichtsvermogen. Een belangrijk verschil tussen natte en droge LMD is de snelheid. De natte vorm verloopt sneller en kan in een mum van tijd tot slechtziendheid leiden.

 

 

Een belangrijk probleem bij LMD is dat de kwaal zich aanvankelijk slechts in één oog manifesteert. Het andere oog compenseert het verlies aan gezichtsvermogen, zodat de patiënt zich in eerste instantie weinig zorgen maakt. In die situatie komt echter steeds verandering.

 

Uiteindelijk manifesteert het probleem zich ook in het tweede oog, waarna alles snel kan gaan. In dat geval kan het zelfs al te laat zijn om het tweede oog nog te laten behandelen. Het kwaad is geschied en niets kan het verlies aan gezichtsvermogen nog compenseren.

 

 

Voorkomen is beter dan genezen, zo wil het spreekwoord het. De meeste spreekwoorden hebben gelijk, ook in dit geval. Voor mensen die de kaap van de 60 jaar overschrijden, is het belangrijk om het netvlies jaarlijks door een oogarts te laten controleren.

 

Buiten het jaarlijks onderzoek is het ook belangrijk om op een aantal dingen te letten. Op de eerste plaats is stoppen met roken aangewezen. Rokers lopen tot driemaal meer kans op (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD dan niet-rokers. De ziekte kan bij rokers tot tien jaar eerder opduiken.

 

Ook de voeding kan een belangrijke rol spelen. Hier duiken opnieuw de welbekende omega – 3 – vetzuren op. Weinig verzadigde vetzuren kunnen de kwaal helpen voorkomen of ze vertragen, evenals trouwens het regelmatig eten van groene bladgroenten (vul het lijstje zelf maar in), noten, vis, fruit enzovoort.

 

De band tussen zonlicht en (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD is nog niet helemaal duidelijk en moet wetenschappelijk verder onderzocht worden. Het lijkt hoe dan ook verstandig om de ogen te beschermen tegen een te grote invloed van UV-licht.

 

 

Wie vreest voor (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD kan zich door zijn oogarts laten testen met de Amslerkaart. Op deze kaart bevindt zich een zwarte stip temidden van een gelijkmatig patroon van vierkantjes. Kijk beurtelings met beide ogen naar deze stip. Belangrijk is vooral hoe de lijnen er om heen verlopen. Duiken daar onregelmatigheden op (golvingen, wazig beeld, misvormingen), dan wijst dit mogelijk op (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD.

 

Deze test moet echter complementair gebeuren aan het jaarlijks onderzoek bij uw oogarts vanaf de leeftijd van 60 jaar. Zeker in het geval van LMD geldt dat veel onheil kan voorkomen worden wanneer de diagnose tijdig wordt gesteld.

 

 

De behandeling van (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD is helaas beperkt tot de natte vorm. De behandeling kan gebeuren via lasertherapie of via fotodynamische therapie. Het succes van deze therapieën is afhankelijk van patiënt tot patiënt.

 

Daarnaast zijn er ook een aantal geneesmiddelen die de achteruitgang van het gezichtsvermogen in het geval van (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD afremmen. Uw oogarts zal u op de hoogte houden van de meest recente evoluties op het vlak van geneesmiddelen.

 

Hou er ook rekening mee dat het gebruik van de juiste voedingssupplementen de symptomen van (leeftijdsgebonden) maculaire degeneratie of LMD alleszins kunnen helpen verzachten of afremmen.