Gezondheidsweb

Farma-industrie wil ons meer pillen doen slikken, ziekenhuizen willen meer opnames

Tevredenheid van de patiënt moet centraal staan in gezondheidszorg

Zo'n 70% van de spelers in de gezondheidszorg vindt dat de financiering van de gezondheidszorg gericht moet zijn op gezondheid en zich goed voelen, eerder dan op ziekte en de zorg die aan een patiënt besteedt wordt. Dit blijkt uit een onderzoek uitgevoerd door PricewaterhouseCoopers.

Farmaceutische bedrijven worden financieel gestimuleerd om meer pillen te verkopen. Ziekenhuizen om meer opnames te doen. 74% van de bevraagden vindt dat de vergoeding van de zorg gebaseerd moet zijn op de tevredenheid van de patiënt; 72% vindt dat een vermindering van de kosten moet in rekening gebracht worden; voor 81% moet de veiligheid van de patiënt meetellen; 75% zou de vermindering van het aantal medische fouten een rol laten spelen; 84% wil belonen in functie van de kwaliteit van het resultaat (gebaseerd op het Pay for Performance principe).

In België worden bijvoorbeeld apothekers vandaag al apart vergoed voor het verlenen van advies aan de klant, naast hun vergoeding voor het afleveren van een geneesmiddel, waar er vroeger gewoon één globale vergoeding was.

Ook PPS (Publiek Private Samenwerkingen) moeten volgens de bevraagden financieel gestimuleerd worden, door op outcomes gebaseerde mechanismen. Vlaanderen Medisch Centrum is zo'n initiatief. Het wil de innovatieve kracht van het ondernemen in contact brengen met de zorgorganisaties.

Thema's waarrond gewerkt wordt zijn volgens PwC zowel de vraag naar talent in de zorgsector als bijvoorbeeld de investering in nanotechnologie en de promotie van translationeel onderzoek. Behandelingsbeslissingen zullen meer en meer gebaseerd zijn op genomics. Dit kennisdomein zal centraal zijn voor verbetering van de zorg, vooral dan voor chronische ziektes.

Verschillende landen investeren in eigen genetische research, zoals het IBBL, de ‘Integrated BioBank Luxembourg'. Dit is een nieuwe, onafhankelijke biobank die beschikt over een breed scala aan biostalen, met de bedoeling om klinisch onderzoek te bevorderen en de publieke gezondheid te verbeteren. IBBL ontstond vanuit de samenwerking van verschillende partners.

De gloednieuwe biobank toont het engagement van de Luxemburgse overheid om het land te ontwikkelen tot een expertisecentrum op het vlak van biomedisch onderzoek en beter samen te werken met de internationale medische gemeenschap. Recent is men nu ook in Vlaanderen met een vergelijkbaar initiatief gestart: het CMI. Het Centrum voor Medische Innovatie, onderdeel van Vlaanderen Medisch Centrum, heeft als doelstelling het oprichten van een geïntegreerde biobank en het bevorderen van translationeel onderzoek.

Bijna de helft van de bevraagden in de survey door PwC voorspelde een toename van het medisch toerisme de volgende vijf jaar. Een deel daarvan zal eerder shoppen voor goedkopere gezondheidszorg; een ander deel gaat op zoek naar nieuwe middelen en meer waarde. België was historisch altijd sterk in medisch onderzoek. Vandaag moeten alle spelers beter samenwerken zodat België een belangrijke speler blijft op dit vlak.

Nieuwe spelers betreden nu ook het zorglandschap. Zo bereiden privébedrijven zich voor om, naast maaltijden voor bedrijven, ook maaltijden voor de thuiszorg aan te bieden, in combinatie met zorgfuncties. Ziekenfondsen gaan zorgpakketten aanbieden. Taakdelegatie in de eerste- en tweedelijnszorg naar praktijkondersteuners als hoofdbehandelaar voor de patiënt moeten bijvoorbeeld kunnen. Zorgorganisaties zouden zich ook sterker moeten profileren op de arbeidsmarkt. Ze moeten zich hierbij niet alleen tot de zorgsector beperken, maar ook mensen uit andere sectoren naar zich toe trekken. Virtuele medische scholen, waarbij lessen via internet gevolgd kunnen worden, zijn een alternatief voor de medische opleiding. Dergelijke pistes zouden toelaten om zorgverleners vrij te maken voor de eigenlijke zorg, wat het tekort aan instroom eventueel deels kan opvangen.

Er moet bovendien gecommuniceerd worden met de patiënt op een manier die hem betrekt in het hele gebeuren, zodat beslissingen ‘samen' kunnen genomen worden. De patiënt zal dan zelf mee de verantwoordelijkheid nemen voor de goede uitvoering. "Als artsen en zorgverleners in het algemeen vergoed worden op basis van het resultaat, bijvoorbeeld of de patiënt erin geslaagd is om gewicht te verminderen, te stoppen met roken of wandeltherapie te doen, zouden ze patiënten actiever betrekken, zodat deze gezondheidsresultaten ook effectief bekomen worden", zo menen de bevraagden.

Patiënten moeten ook ‘beloond' worden. In Nederland en Engeland lopen experimenten met persoonlijke budgetten voor langtermijnzorgnoden, zoals bij chronische ziekten. Dit impliceert dat patiënten zelf hun zorgbudget mogen spenderen aan de zorg die hen nuttig lijkt, eerder dan dit door een publieke instantie te laten beheren. Dit leidt in de praktijk tot een grotere tevredenheid van de patiënt.

Voor wat betreft onderzoek en ontwikkeling, moet de klemtoon liggen op de samenwerking van alle private en publieke spelers in de gezondheidszorg met een aangepaste financiering; op een volgende generatie biologische geneesmiddelen (op basis van biologische eerder dan chemische processen); en op het domein van de persoonlijke gezondheidszorg, de verbetering van de levenskwaliteit, en het langer productief blijven. We gaan naar een model waarbij zal moeten aangetoond worden dat een nieuwe ontwikkeling veel beter is dan een bestaande therapie.

Er is nu volgens PwC eenmaal een enorme druk op de budgetten en de productiviteit van onderzoek en ontwikkeling, ook in de farmaceutische industrie. Dit nieuw model van onderzoek kan bijvoorbeeld voor ziekenhuizen een manier zijn om nieuwe inkomstenbronnen aan te boren door samen met de farmaceutische industrie aan fundamenteel onderzoek te doen. Vlaanderen Medisch Centrum moet dit soort samenwerkingen stimuleren.