Gezondheidsweb

Wat veroorzaakt een zonnesteek of zonneslag?

Abnormaal hoge lichaamstemperatuur kan gevaarlijk zijn

Rondom het fenomeen van de zonnesteek of zonneslag doen heel wat misverstanden de ronde. Veel mensen denken dat die enkel het gevolg is van een langdurig verblijf in de zon zonder voldoende bescherming. Er zijn echter gevallen van mensen die een een zonnesteek of zonneslag in huis kregen, zonder dat er daar van zonneschijn sprake was. Er moet dus een andere uitleg voorhanden zijn om een een zonnesteek of zonneslag te verklaren.

Die is er inderdaad, want een zonnesteek of zonneslag is het gevolg van hyperthermie, wat neerkomt op een abnormaal oplopen van de lichaamstemperatuur. Die stijging van de temperatuur gaat gepaard met een aantal fysische en neurologische symptomen. Veel mensen minimaliseren het gevaar van een een zonnesteek of zonneslag, maar dat is een gevaarlijke houding.

In tegenstelling tot hittekramp en uitputting als gevolg van vermoeidheid, twee minder ernstige vormen van hyperthermie, kan een zonnesteek of zonneslag wel degelijk gevaar inhouden wanneer er niet tijdig wordt ingegrepen. Er is zelfs sprake van een medisch urgentiegeval, zodat dringend medische hulp moet gezocht worden. In het ergste geval kan een zonnesteek of zonneslag een fatale afloop kennen.

Het lichaam genereert in normale gevallen warmte als gevolg van de werking van het metabolisme, maar in de meeste gevallen kan oververhitting voorkomen worden door warmteverlies via de huid of via zweten. In extreme gevallen van oververhitting zal dit normale proces van warmteverlies verstoord raken. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een hoge vochtigheidsgraad of bij grote blootstelling aan de zon. In dat geval zal het lichaam de hitte niet kunnen afstoten op de gebruikelijke manier. Het gevolg is dat de lichaamstemperatuur gaat oplopen, met in het ergste geval een zonnesteek of zonneslag tot gevolg.

Een andere oorzaak van een zonnesteek of zonneslag kan verlies van vocht zijn. Iemand die op een of andere manier veel vocht heeft verloren, kan niet meer op de gewone manier ademen. Het warmteverlies via het zweet zal met andere woorden niet snel genoeg verlopen om het lichaam voldoende te doen afkoelen, zodat een zonnesteek of zonneslag het gevolg is. De lichaamstemperatuur zal namelijk fors zijn opgelopen.

Wie is het meest kwetsbaar voor een een zonnesteek of zonneslag? Dat zijn op de eerste plaats kinderen en oudere mensen. In het laatste geval is het niet zeldzaam dat deze leeftijdscategorie heeft af te rekenen met hart- en vaatziekten, longziekten, nierziekten of dat ze bepaalde geneesmiddelen nemen die een zonnesteek of zonneslag in de hand kunnen werken. Ook atleten en arbeiders die in de volle zon werken zijn kwetsbaar voor een een zonnesteek of zonneslag.