Gezondheidsweb

Psychose: theatrale persoonlijkheidsstoornis of TPS kan jarenlang onontdekt blijven

Crissituatie kan ingrijpen noodzakelijk maken

De theatrale persoonlijkheidsstoornis of TPS is ook in de medische wereld nog niet zo bekend. Ze wordt wel omschreven in DSM IV, het standaardwerk voor alles wat met psychische aandoeningen te maken heeft. De meeste psychiaters en psychologen blijven echter zeer voorzichtig met het stellen van een diagnose, ook al omdat snel verwarring met andere aandoeningen mogelijk is.

Meestal duikt een theatrale persoonlijkheidsstoornis of TPS in de vroege volwassenheid op, zonder als dusdanig herkend of benoemd te worden. De aandoening kan vervolgens jarenlang onondekt blijven, wat niet betekent dat de persoon in kwestie er geen symptomen van zal ondervinden. Die worden ook door de buitenwereld wel opgemerkt, maar niet als gevaarlijk en/of bedreigend ervaren.

Aandacht zoeken is één van de kenmerken die bij de theatrale persoonlijkheidsstoornis of TPS horen. Dat kan op verschillende manieren gebeuren, op een traditionele manier of op sexueel vlak. Kenmerkend is dat de manieren van aandacht zoeken steeds oppervlakkig en van voorbijgaande aard zullen zijn. Dat betekent dat de volgende keer op een andere manier naar aandacht zal gestreefd worden.

Krijgt de persoon in kwestie niet de aandacht die hij of zij verlangt, dan kan dit tot woede-uitbarstingen aanleiding geven. Vooral in een huwelijk kan dit tot problemen aanleiding geven, vooral omdat de partner er vaak geen flauw besef van heeft wat een theatrale persoonlijkheidsstoornis of TPS eigenlijk inhoudt. Tientallen jaren kan de aandoening latent aanwezig blijven, met vallen en opstaan.

De problemen stellen zich echter wanneer er een crisissituatie opduikt. In zo'n situatie - die verschillende vormen kan aannemen - kan de drang naar aandacht vergaande vormen aannemen, in de vorm van bijvoorbeeld hysterisch gedrag (zich op de meest onmogelijke plaatsen laten flauw vallen, bijvoorbeeld), zichzelf kwetsen tot zelfs zelfmoordpogingen. Meestal wordt de theatrale persoonlijkheidsstoornis of TPS pas op dat moment als een echt probleem ervaren.

Pas wanneer de diagnose is gesteld, kan worden overgegaan tot een behandeling voor de theatrale persoonlijkheidsstoornis of TPS. Die behandeling kan in meer of mindere mate succesvol zijn, wat onder andere afhankelijk is van de mate waarin iemand aan de aandoening lijdt.