ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) bij volwassenen
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) bij volwassenen
ADHD niet alleen bij kinderen, ook bij volwassenen
Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) wordt meestal geassocieerd met kinderen, 3 tot 5% van de schoolgaande jeugd zou er problemen mee hebben. De symptomen zijn bekend: aandachtsverlies, hyperactiviteit, impulsiviteit enzovoort. Minder bekend is dat in 60% van de gevallen ADHD ook in het volwassen leven gaat optreden. Dat betekent dat er miljoenen volwassen rondlopen bij wie ADHD niet als dusdanig wordt (h)erkend.
Kenmerken van ADHD op volwassen leeftijd
ADHD op volwassen leeftijd uit zich op verschillende manieren: concentratieproblemen, een slecht geheugen, gebrek aan organisatietalent, slechte timing bij het verrichten van taken enzovoort. Het komt er op aan om deze gebreken op een adequate manier aan te pakken. Gebeurt dit niet, dan kan dit leiden tot gedrags-, emotionele en sociale problemen.
In de kindertijd zijn er meer jongens dan meisjes die aan ADHD leiden, maar op volwassen leeftijd ontstaat er min of meer een evenwicht. Ongeveer evenveel mannen als vrouwen vertonen ADHD-symptomen.
Symptomen van ADHD op volwassen leeftijd
Buiten de hierboven al vermelde kan een ADHD’er op latere leeftijd nog met andere problemen af te rekenen krijgen, problemen die rechtstreeks of onrechtreeks een gevolg zijn van de aandoening.
Dit zijn – zonder volledigheid na te streven – een aantal symptomen die kunnen opduiken: angstaanvallen, gebrek aan zelfvertrouwen, het moeilijk kunnen vasthouden aan één job, woedeaanvallen, allerhande verslavingen, lage tolerantiedrempel, depressies, snel wisselende stemmingen, verveling, relatieproblemen enzovoort.
Deze symptomen kunnen zowel mild als van ernstigere aard zijn. Naargelang van de situatie kunnen ze op de voorgrond treden of weer naar de achtergrond verdwenen. Sommige volwassenen met ADHD kunnen zich wel degelijk concentreren wanneer ze bezig zijn met iets hun echt interesseert. Volwassen ADHD’ers kunnen zowel teruggetrokken en antisociaal als het omgekeerde zijn. In het laatste geval bestaat zelfs de mogelijkheid dat ze het moeilijk hebben om alleen te zijn.
Factoren die ADHD bij volwassenen in de hand kunnen werken:
Schooltijd
-Laaggeschoolden, vaak slechte presteerders
-Disciplinaire problemen op school
-Overzitters
-Meermaals van school gestuurd
Carrière
-Jobhopper
-Zwakke arbeidsprestaties
-Weinig sociale contacten met collega’s
Gevolgen van ADHD bij volwassenen
-Lage sociale status
-Relatieproblemen, meer echtscheidingen
-Veel overtredingen in het verkeer, bijvoorbeeld wegens overdreven snelheid
-Daarmee gepaard: vaker verlies van rijbewijs, meer ongevallen
-Meestal rokers
-Soms druggebruikers, gemiddelde ligt hoger dan bij niet-ADHD’ers
Deze gevolgen verminderen vaak wanneer ook de ADHD-storing naar de achtergrond verdwijnt. Bovendien kan ook een adequete behandeling de neveneffecten verminderen.
Hoe ADHD bij volwasssen ontdekken?
Het is niet altijd even makkelijk om ADHD bij volwassenen te (h)erkennen. Een aantal factoren kunnen daarbij helpen:
-Schoolrapporten, met opmerkingen over het gedrag op school
-Gesprekken met de ouders over gedrag in de kindertijd
-Eigen getuigenissen
-Het frequent opduiken van ADHD-gevallen in de familie
-De voorgeschreven medicatie
Behandeling van ADHD, onder andere met Straterra
De behandeling van ADHD bij volwassenen stemt in grote trekken overeen met die bij kinderen, alleszins wat de medicatie betreft. In het verleden werden vooral stimulerende medicijnen gegeven, die in twee derde van de gevallen succesvol waren.
Toch kunnen er met stimulantia problemen opduiken, onder andere vanwege een grotere gevoeligheid voor verslavingen. Anderzijds kan vergetelheid beletten dat geneesmiddelen regelmatig ingenomen worden. In geval van te grote dosering kan dit (vooral) ’s avonds aanleiding geven tot concentratieproblemen, wat het betalen van rekeningen, het helpen van de kinderen bij hun huiswerk enzovoort bemoeilijkt. Daardoor kan het gebruik van kalmeermiddelen gestimuleerd worden.
Stratterra is anderzijds een voorbeeld van een niet-stimulerend middel dat wordt gebruikt voor de behandeling ADHD, niet alleen voor kinderen maar ook voor volwassenen. Het risico op verslaving is hier zo goed als onbestaande. Toch dient er te worden opgelet voor het gebruik van ADHD zonder duidelijke afspraken met de dokter.
Anderzijds kunnen ook cognitieve en gedragstherapie goede resultaten geven, zeker wat het stimuleren van het zelfvertrouwen betreft. Relaxtie en stress management kunnen angst en stress reduceren. Naargelang van de situatie kunnen ook andere therapiën een handje toesteken.
Leven als volwassen ADHD’er
Mits een juiste aanpak hoeft ADHD iemands leven als volwassenen niet te verstoren. Er staan heel wat middelen ter beschikking om de aandoening te bestrijden. Die zal niet helemaal verdwijnen, maar wel beheersbaar(der) worden.