Gezondheidsweb

Nieuwe hoop in strijd tegen Alzheimer

Kunnen zenuwcel-vormende stamcellen in de hersenvliezen leiden tot aftakeling van de hersencellen?

We hoeven er geen tekening bij te maken: vrijwel iedereen kent wel iemand in de familie die door Alzheimer werd getroffen. De aftakeling van de hersenen is één van de ergste zaken die een mens kan voorkomen. De kans is klein dat er op korte of middellange termijn een oplossing voor Alzheimer zal gevonden worden. Maar af en toe is er toch weer een straaltje hoop in de vorm van een goed nieuws. Belangrijk is op de eerste plaats dat we achterhalen hoe Alzheimer wordt veroorzaakt. En het onderzoek daaromtrent is weer een stukje verder opgeschoten.

In een multidisciplinaire studie geleid door professor Peter Carmeliet (VIB – KU Leuven) werden onvermoede cellen ontdekt in de “meninges”, de hersenvliezen die de hersenen omringen. Deze ‘neuronale voorlopercellen’, of stamcellen die differentiëren naar verschillende types zenuwcellen (neuronen). De studie toont aan dat deze neuronale voorlopercellen ontstaan tijdens de embryonale periode en na de geboorte nieuwe zenuwcellen kunnen vormen.

Deze bevindingen onthullen het belang en de mogelijke therapeutische waarde van de hersenvliezen en van deze nieuwe cellen voor de ontwikkeling van behandelingen van hersenschade of neurodegeneratieve ziekten. De studie is gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Cell Stem Cell. Ons inzicht in het ‘plastisch’ vermogen van de hersenen, hun capaciteit om te groeien, ontwikkelen, herstellen na schade en zich aan te passen aan de wisselende omstandigheden tijdens ons leven, is de laatste jaren sterk toegenomen.

Tot voor enkele decennia werd aangenomen dat de hersenen na de kindertijd ‘statisch’ bleven. Dit dogma werd echter geleidelijk aan weerlegd naarmate onderzoekers meer en meer evidentie vonden dat het volwassen brein in staat is om te genezen en te regenereren, dankzij de aanwezigheid van stamcellen. Algemeen werd echter aangenomen dat deze zenuwstamcellen enkel te vinden waren in het hersenweefsel zelf, niet in de omgevende hersenvliezen. Het is nu aan de wetenschap om basis van deze nieuwe kennis verder te werken in de richting van de ontwikkeling van eventuele geneesmiddelen bruikbaar in de strijd tegen aandoeningen als Alzheimer.